Akciğer Kanseri

Kanser, vücuttaki hücrelerin kontrol dışı büyümesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Kanserin akciğerlerde başlaması akciğer kanseri olarak adlandırılır.

Kansere bağlı ölümler arasında ilk sıralarda yer alan akciğer kanseri akciğerlerde başlar ve lenf düğümlerine veya beyin gibi vücuttaki başka organlara sıçrayabilir. Diğer organlardaki kanser de akciğerlere sıçrayabilir. Kanser hücreleri bir organdan diğerine yayıldığında, buna metastaz denir.

Akciğer kanserleri genellikle küçük hücreli ve küçük hücreli olmayan (adenokarsinom ve skuamöz hücreli karsinom dahil) olarak adlandırılan iki temel tipte gruplandırılmaktadır. Bu akciğer kanseri türleri farklı şekilde büyür ve farklı şekilde tedavi edilir. Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri, küçük hücreli akciğer kanserinden daha yaygındır.

Akciğer kanserinin erken evrelerinde genellikle herhangi bir belirti veya semptom görülmez, ancak bu hastalığa yakalanan birçok kişide ortaya çıkan en yaygın belirtiler şunlardır:

Geçmeyen veya şiddetlenen öksürük
Kan veya pas renginde balgam (tükürük veya balgam) öksürme
Derin nefes alma, öksürme veya gülme ile daha da kötüleşen Göğüs ağrısı
Ses kısıklığı
İştah kaybı
Nedeni anlaşılamayan kilo kaybı
Nefes darlığı
Yorgun veya halsiz hissetmek
Geçmeyen veya geri gelmeye devam eden bronşit ve zatürre gibi enfeksiyonlar
Ortaya çıkan hırıltılı solunum

Akciğer kanseri vücudun başka bölgelerine yayıldığında aşağıdaki sorunlara neden olabilir:

Kemik ağrısı (sırtta veya kalçada ağrı gibi)
Kanserin beyne yayılmasından kaynaklanan sinir sistemi değişiklikleri (baş ağrısı, bir kol veya bacakta güçsüzlük veya uyuşma, baş dönmesi, denge sorunları veya nöbetler gibi)
Karaciğere yayılan kanser nedeniyle ciltte ve gözlerde sararma (sarılık)
Boyunda veya köprücük kemiğinin üstünde bulunanlar gibi lenf düğümlerinin (bağışıklık sistemi hücrelerinin birikmesi) şişmesi

Akciğer kanseri türleri

Küçük hücreli dışı akciğer kanseri ( KHDAK)
Akciğer kanserlerinin yaklaşık %80 ila %85’i KHDAK’dir. KHDAK’nin ana alt tipleri adenokarsinom, skuamöz hücreli karsinom ve büyük hücreli karsinomdur. Farklı akciğer hücresi tiplerinden başlayan bu alt tipler, tedavileri ve prognozları (görünümleri) genellikle benzer olduğu için KHDAK olarak gruplandırılır.

Adenokarsinom: Adenokarsinomlar normalde mukus gibi maddeleri salgılayan hücrelerde başlar.

Bu tür akciğer kanseri çoğunlukla sigara içen veya eskiden sigara içmiş kişilerde görülür, ancak aynı zamanda sigara içmeyen kişilerde görülen en yaygın akciğer kanseri türüdür. Kadınlarda erkeklerden daha yaygın olarak görülür ve diğer akciğer kanseri türlerine göre daha genç insanlarda ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir.

Adenokarsinom genellikle akciğerin dış kısımlarında bulunur ve yayılmadan önce bulunma olasılığı daha yüksektir.

İn situ adenokarsinom (daha önce bronşiyoloalveolar karsinom olarak adlandırılırdı) adı verilen bir tür adenokarsinomu olan kişiler, diğer akciğer kanseri türlerine göre daha iyi bir görünüme sahip olma eğilimindedir.

Skuamöz hücreli karsinom: Skuamöz hücreli karsinomlar, akciğerlerdeki hava yollarının içini kaplayan düz hücreler olan skuamöz hücrelerde başlar. Genellikle sigara içme öyküsüyle bağlantılıdır ve akciğerlerin orta kısmında, bir ana hava yolunun (bronş) yakınında bulunma eğilimindedirler.

Büyük hücreli (farklılaşmamış) karsinom: Büyük hücreli karsinom akciğerin herhangi bir yerinde görülebilir. Hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedir, bu da tedavi edilmesini zorlaştırabilir. Büyük hücreli nöroendokrin karsinom (LCNEC) olarak bilinen büyük hücreli karsinomun bir alt tipi, küçük hücreli akciğer kanserine çok benzeyen hızlı büyüyen bir kanserdir.

Diğer alt tipler: Adenoskuamöz karsinom ve sarkomatoid karsinom gibi birkaç diğer KHDAK alt tipi çok daha az yaygındır.

Küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK)

Tüm akciğer kanserlerinin yaklaşık %10 ila %15’i KHAK’dir. Bazen yulaf hücreli kanser olarak da adlandırılır.

Bu tür akciğer kanseri, KHDAK’den daha hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedir. KHAK’li çoğu kişide kanser, teşhis konulduğunda akciğerlerin ötesine çoktan yayılmıştır. Bu kanser hızlı büyüdüğü için kemoterapi ve radyasyon tedavisine iyi yanıt verme eğilimindedir. Ne yazık ki, çoğu insan için kanser bir noktada nükseder.

Diğer akciğer tümörü tipleri

Başlıca akciğer kanseri türlerinin yanı sıra akciğerlerde başka tümörler de oluşabilir.

Akciğer karsinoid tümörleri: Akciğerdeki karsinoid tümörler, akciğer tümörlerinin %5’inden daha azını oluşturur. Bunların çoğu yavaş büyür. Bu tümörler hakkında daha fazla bilgi için web sayfamızdaki Akciğer Karsinoid Tümörü bölümüne bakabilirsiniz.

Diğer akciğer tümörleri: Adenoid kistik karsinomlar, lenfomalar ve sarkomlar gibi diğer akciğer kanseri türlerinin yanı sıra hamartomlar gibi iyi huylu akciğer tümörleri de nadirdir. Bunlar daha yaygın akciğer kanserlerinden farklı şekilde tedavi edilir ve burada tartışılmamaktadır.

Akciğerlere yayılan kanserler: Diğer organlarda (meme, pankreas, böbrek veya deri gibi) başlayan kanserler bazen akciğerlere sıçrayabilir (metastaz yapabilir), ancak bunlar akciğer kanseri değildir. Örneğin, memede başlayan ve akciğerlere yayılan kanser hâlâ meme kanseridir, akciğer kanseri değildir. Akciğerlere metastatik kanser tedavisi, kanserin başladığı yere (birincil kanser bölgesi) göre yapılır.